Το φαινόμενο της υπερχείλισης του Πηνειού στην περιοχή τουΜαυρόλιθου, Βρυοτόπου και Αμπελώνα και των γύρω χωραφιών δεν είναι νέο. Οι κάτοικοι μιλούν γι’ αυτό εδώ και δεκαετίες, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εκεί στη σμίξη, κοντράρουν τα ποτάμια». Και πράγματι, η τοποθεσία «Σμίξη» Ροδιάς – Βρυοτόπου αποτελεί ένα από τα πιο κομβικά και υδρολογικά ευαίσθητα σημεία της Θεσσαλίας, όπου συναντιούνται τρία υδάτινα συστήματα:
- Ο Πηνειός, ο κύριος ποταμός της Θεσσαλίας
- Ο Τιταρήσιος, που κατεβαίνει με μεγάλη παροχή από τις δυτικές κλιτύες του Ολύμπου
- Το Μάτι Τυρνάβου, που επίσης ενισχύει τη ροή προς τον Πηνειό
Η συνάντηση αυτών των ποταμών δημιουργεί ένα φυσικό «μπουκάλι», μια στενωπό όπου η ροή γίνεται πιο αργή, πιο πιεσμένη και πιο δύσκολη να διοχετευθεί ομαλά προς τα κατάντη και τελικά προς τη θάλασσα.
Ο Τιταρήσιος: Το ποτάμι που «φράζει» τον Πηνειό
Οι παλιοί το γνώριζαν καλά:
Όταν ο Τιταρήσιος φουσκώνει, ο Πηνειός δεν βρίσκει διέξοδο.
Τα τελευταία χρόνια, λόγω των ακραίων και απότομων βροχοπτώσεων, ο Τιταρήσιος φουσκώνει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, πολλές φορές περισσότερο και γρηγορότερα από τον Πηνειό. Αυτό έχει μια πολύ απλή, αλλά σοβαρή συνέπεια:
Ο Τιταρήσιος φτάνει φουσκωμένος στη «Σμίξη» και κλείνει – υδρολογικά – τον δρόμο του Πηνειού προς τα κάτω.
Έτσι δημιουργείται ένα φαινόμενο που μοιάζει με «υδραυλικό αντίβαρο»:
- Ο Τιταρήσιος πιέζει από τα αριστερά.
- Ο Πηνειός έρχεται από τα δεξιά.
- Η συνάντηση γίνεται σε μία στενή κοίτη προς το Μπογιατζή Ροδιάς.
Όταν η παροχή του Τιταρήσιου είναι μεγαλύτερη, τότε:
Ο Πηνειός δεν μπορεί να προχωρήσει → τα νερά του γυρνούν πίσω → αποκλείονται και ξεχειλίζουν τα χωράφια της πλημμυρικής ζώνης.
Αυτό εξηγεί γιατί πολλές φορές ο Πηνειός πλημμυρίζει χωρίς να έχει δεχθεί ο ίδιος μεγάλο όγκο βροχής:
οι «πλάγιες πιέσεις» από τον Τιταρήσιο δημιουργούν ανάσχεση.
Το παράδειγμα της πλημμύρας στις 8 Δεκεμβρίου 2025
Η πλημμύρα της 8ης Δεκεμβρίου 2025 ήταν χαρακτηριστική περίπτωση του φαινομένου αυτού. Τι συνέβη;
- Ο Τιταρήσιος φούσκωσε πρώτος και έφτασε στη Σμίξη με ορμή.
- Έκλεισε την υδρολογική έξοδο του Πηνειού προς τα κατάντη.
- Τα νερά του Πηνειού άρχισαν να «επιστρέφουν» προς τα πίσω, δημιουργώντας ανησυχία στην περιοχή του Αμπελώνα.
Όπως αναφέρουν κάτοικοι και αγρότες που παρακολουθούν καθημερινά την κατάσταση:
Όταν ο Τιταρήσιος άρχισε να πέφτει απότομα εκείνη την ημέρα, τότε άρχισε να πέφτει και ο Πηνειός σιγά–σιγά. Και έτσι γλιτώσαμε τα χειρότερα.
Πράγματι, μόλις μειώθηκε η πίεση του Τιταρήσιου, η «στενωπός» άνοιξε ξανά, επιτρέποντας στον Πηνειό να απορρεύσει προς τη φυσική του κατεύθυνση.
Η πλημμυρική ζώνη: Μια περιοχή που θα πλημμυρίζει πάντα
Τα χωράφια της περιοχής ανήκουν στη φυσική πλημμυρική ζώνη του Πηνειού – μια περιοχή όπου το ποτάμι ιστορικά ξεχειλίζει για να εκτονώνει την πίεση της κοίτης. Στην πραγματικότητα, αυτές οι περιοχές λειτουργούν ως φυσικές λεκάνες εκτόνωσης, όπως συνέβαινε εδώ και αιώνες.
Η σύγχρονη ένταση των καιρικών φαινομένων, η αύξηση των ξαφνικών νερών και η υψομετρική ιδιαιτερότητα της «Σμίξης» κάνουν τη ζώνη αυτή ιδιαίτερα ευάλωτη.
📰 Ειδήσεις από Τύρναβο, Αμπελώνα και Νομό Λάρισας
Η καθημερινή σας ενημέρωση με αξιοπιστία και τοπικό ενδιαφέρον.
