Βλάχικα μπεράτια.

Μπεράτι

Ανδρικός και γυναικείος χορός. Είναι χορός «συγκαθιστός», και χορευόταν συνήθως στους γάμους, όταν οι συγγενείς συνόδευαν τη νύφη και το γαμπρό στην εκκλησία. Γι’ αυτό και δεν έχει καθορισμένο σχήμα και διακρίνεται για την ελευθερία και την μεγάλη ποικιλία των βημάτων του.

Το Βεράτι ή Μπεράτι κατά την εκκλησιαστική ορολογία ήταν έδρα της ορθόδοξης μητρόπολης των Βελεγράδων με πολυάριθμες χριστιανικές εκκλησίες. Σήμερα όμως το Μπεράτι είναι πόλη της Νοτίου Αλβανίας, η οποία κατά την παράδοση ήταν ελληνική. Πριν το 1700, οι 6000 Έλληνες χριστιανοί που ζούσαν στο Βεράτι δημιούργησαν την θαυμάσια αυτή μελωδία με δείγματα επιρροής των πλαγίων ήχων της Βυζαντινής εκκλησίας. Παράλληλα δημιουργήθηκε και ο τύπος του χορού Μπεράτι, που διαδόθηκε αργότερα σε όλη την Ήπειρο από τους οργανοπαίχτες.

Η μελωδία του, σε ότι αφορά τα μέτρα, είναι άλλοτε οκτάσημη (2+3+3) και άλλοτε επτάσημη (3+4), μορφή που παρουσιάζεται κυρίως στο Μέτσοβο. Χορεύεται στις περιοχές Φιλιατών, Πωγωνίου, Κόνιτσας όχι πάντα με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχει επίσης Θεσσαλικό και Μακεδονικό Μπεράτι. Θεωρείται ένας από τους πιο θαυμάσιους και εκφραστικούς χορούς της Ηπείρου.

Αρχικά ο χορός Μπεράτι ήταν αποκλειστικά ανδρικός χορός. Τώρα πια χορεύεται σε όλες τις περιστάσεις από άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι τοποθετούνται σε ανοιχτό κύκλο, με κράτημα των χεριών από τις παλάμες. Παραλλαγές στο χορευτικό μοτίβο πραγματοποιεί ο πρωτοχορευτής και είναι συνήθως στροφές, καθίσματα ή ψαλίδια. Σε αρκετές περιοχές ο χορός χορεύεται μόνο από τον πρωτοχορευτή.